Thuốc Nam thường dùng chữa chàm bừu

Hỏi:

Gần đây da ở bộ phận kín của tôi thấy mọc những mụn rất nhỏ, rất ngứa, gãi thì đau rát, chảy nhựa dính và hôi, ... Tôi không có điều kiện đi bệnh viện. Vì vậy, đề nghị "Thuốc vườn nhà" giới thiệu giúp mấy bài thuốc Nam dễ kiếm để áp dụng thử.

Bạn đọc đề nghị giấu tên, Hạ Hòa, Phú Thọ

Đáp:

Chứng bệnh bạn bị mắc, Đông y ở nước ta gọi là "chàm bừu".

Chàm bừu là một dạng chàm, phát ra ở âm nang (bừu dái), với những triệu chứng: Trên da có mọc những mụn rất nhỏ, rất ngứa, gãi thì sớt da đau rát, chảy nhựa dính hôi tanh, lâu ngày không khỏi thì da bừu dái dày lên, thô cứng và đau rát.

Theo Đông y: Nguyên nhân chủ yếu gây nên căn bệnh này là do loại "tà độc thấp nhiệt" xâm phạm vào kinh Túc quyết âm can gây nên. Phép chữa chủ yếu là sử dụng những phương thuốc uống trong có tác dụng kiện tỳ, dưỡng huyết và thanh trừ thấp nhiệt ở kinh Can, để giải độc, điều hòa khí huyết và cơ năng của tạng phủ bên trong cơ thể. Kết hợp với những loại thuốc rửa, thuốc bôi, có tác dụng sát trùng, dưỡng da và chống ngứa, để rửa và bôi vào vùng da ở âm nang.

Trong điều kiện gia đình, có thể sử dụng một số loại thuốc Nam tương đối dễ kiếm dưới đây để chữa:

• Thuốc uống trong:

    Đối với những người khỏe mạnh, ăn ngủ nói chung bình thường, chỉ bị mọc mụn và ngứa, chảy nước ở âm nang, tùy theo điều kiện có thể lựa chọn một trong số các bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt, trừ thấp dưới đây để chữa:

        (1) Bài thuốc 1: Kim ngân hoa 16g (nếu không có hoa, có thể dùng dây kim ngân 30g thay thế), thổ phục linh 30g, vỏ cây núc nác 16g, cỏ thanh ngâm 20g; tất cả các vị thuốc cho vào nồi, đổ ngập nước trên mặt thuốc 2-3cm, đun sôi, giữ nhỏ lửa 15-20 phút; chia thành 3 lần uống trong ngày, vào lúc đói bụng.

        (2) Bài thuốc 2: Thổ phục linh 16g, khổ sâm lá 12g, vỏ núc nác 12g, hạ khô thảo 12g, nhân trần 20g, kim ngân hoa 16g, ké đầu ngựa (sao vàng) 12g, cam thảo 6g; tất cả các vị thuốc cho vào nồi, đổ ngập nước trên mặt thuốc 2-3cm, đun sôi, giữ nhỏ lửa 15-20 phút; chia thành 3 lần uống trong ngày, vào lúc đói bụng.

    Đối với những người bị chàm bừu, nhưng có kèm theo một số chứng trạng bệnh lý toàn thân, như người mệt mỏi, da nhợt nhạt, tiêu hóa kém, bụng và sườn đầy trướng, chán ăn, đại tiện lỏng, chất lưỡi nhạt, rêu lưỡi trắng nhớt, mạch huyền tế (nhỏ nhưng căng như dây đàn). Cần dùng Bài thuốc 3, có tác dụng kiện tỳ, dưỡng huyết và thanh trừ thấp nhiệt sau đây để sắc nước uống:

        (3) Bài thuốc 3: Đảng sâm 12g, bạch truật (sao) 10g, sinh địa 12g, ý dĩ nhân 10g, thổ phục linh 10g, trần bì (vỏ quít để lâu ngày) 6g, kinh giới (cành và lá) 10g, cúc hoa 10g, cam thảo 6g; sắc với 1000ml nước, đun cạn còn 450ml; chia thành 3 phần, uống vào buổi sáng, trưa và chiều tối, lúc đói bụng.

• Thuốc rửa:

    Tùy theo điều kiện, có thể sử dụng một trong số các bài thuốc sau:

        (1) Bài thuốc 1: Xuyên tiêu 30g, hoa cây chổi xuể 20g, hành sống (dùng toàn cây, cả rễ, củ và lá) 10 củ; cho vào nồi đất, đổ ngập nước, đun giữ sôi khoảng 5 phút; đem ra xông âm nang, lúc nước thuốc nguội thì dùng để rửa chỗ bị chàm.

        (2) Bài thuốc 2: Vỏ cây hòe 50g, vỏ cây núc nác 50g, hương nhu 30g, khổ sâm lá 30g; đun sôi kỹ, dùng để rửa chỗ da bị chàm.

        (3) Bài thuốc 3: Dùng lá lốt 10 phần, thái nhỏ, giã nát, trộn với 2 phần bột diêm sinh cho đều, phơi khô; dùng giấy bản cuốn thành điếu thuốc cỡ ngón chân cái; đốt cháy một đầu điếu thuốc, đặt dưới âm nang cho khói bốc lên để xông chỗ da bị chàm ở bừu dái; mỗi ngày xông 1 lần vào buổi tối trước lúc đi ngủ. Lưu ý: Khi xông cần quấn chăn từ bụng trở xuống, để tránh hít phải hơi khói độc.

• Thuốc bôi:

    (1) Bài thuốc 1 (Thuốc mỡ chế từ quả phi lao): Quả phi lao khô 300g, tóc rối 20g, dầu lạc hay dầu vừng 50ml; quả phi lao và tóc rối thiêu tồn tính (đốt thành than nhưng không thành tro), nghiền thành bột mịn, trộn đều, sau đó rót từ từ dầu lạc hoặc dầu dừa vào, đánh đều thành thuốc mỡ, dùng để hàng ngày bôi chỗ da bị bệnh; ngày bôi 2-3 lần.

    (2) Bài thuốc 2 (Chế từ hạt máu chó): Hạt máu chó đem rang giòn, tán thành bột mịn; hòa với dầu vừng để bôi vào chỗ da bị chàm.

    Lưu ý: Trước khi bôi thuốc, cần rửa kỹ vết chàm và dùng khăn khô chấm cho ráo nước.

Lương y HUYÊN THẢO