Thuốc chữa chứng "Âm thịnh cách dương"

Hỏi:

Tôi muốn được "Thuốc vườn nhà" tư vấn về sức khỏe và hướng dẫn điều trị bằng Đông y. Năm nay tôi 62 tuổi, ăn uống ngon miệng và chóng đói, nhưng ngủ rất kém. Hai bàn chân tôi thường xuyên bị lạnh. Cứ khoảng 2-3 giờ sáng là chân lạnh toát, mặc dù khi đi ngủ tôi đã đắp hai bàn chân bằng mấy lớp chăn dày. Tôi lại hay bị tiêu chảy. Vậy tôi bị bệnh gì? Xin hướng dẫn cho tôi cách điều trị.

Nguyễn Văn Chiến

Đáp:

Những điều bác viết khiến chúng tôi nghĩ tới chứng bệnh mà Đông y gọi là "Âm dương cách cự" - có nghĩa là âm dương bị ngăn cách, không còn liên lạc, hỗ căn với nhau, để tạo ra động lực và điều tiết các hoạt động sống trong cơ thể.

"Âm dương cách cự" là một trạng thái bệnh lý, do "âm" hoặc "dương" thiên thịnh tới cực độ gây nên. Chứng "Âm dương cách cự" có 2 loại: "Âm thịnh cách dương" và "Dương thịnh cách âm". Theo chúng tôi nghĩ, bệnh của bác nhiều khả năng thuộc loại "Âm thịnh cách dương".

"Âm thịnh cách dương" là trạng thái bệnh lý do âm hàn quá thịnh, gây nghẽn tắc ở bên trong, đồng thời khiến cho dương khí "phù việt" (nổi vượt) lên trên dẫn tới những triệu chứng như bác mô tả. Dương hỏa bốc lên trên, thiêu đốt tỳ vị, khiến ăn nhiều và mau đói. Dương khí quấy nhiễu thần minh (rối loạn tâm lý) nên dẫn tới mất ngủ. Dương khí vượt hết lên trên, âm hàn độc hành ở phía dưới, nên dẫn tới tiêu chảy, bàn chân, ngón chân lạnh toát. Chứng bệnh này tuy có một số biểu hiện của hiện tượng "giả nhiệt" như mau đói, mất ngủ, ... nhưng bản chất của bệnh là "âm hàn" thiên thịnh, nên còn có tên là "chân hàn giả nhiệt".

Để chữa trị chứng bệnh này, Đông y sử dụng phép "dẫn hỏa quy nguyên" - nghĩa là đưa dương khí (hỏa) trở về vị trí của mình. Bài thuốc tiêu biểu thường dùng trong trường hợp này là "Kim quỹ thận khí hoàn gia vị".

Thành phần bài thuốc: Thục địa 240g, sơn thù du 120g, sơn dược 120g, trạch tả 90g, đan bì 90g, phục linh 90g, quế chi 30g, phụ tử chế 30g, ngũ vị tử 30g; tất cả tán thành bột mịn, trộn với mật hoàn thành viên; ngày uống 1-2 lần, mỗi lần khoảng 8-10g, chiêu thuốc bằng nước đã đun sôi hoặc nước muối nhạt.

Tất cả các vị thuốc nói trên có thể mua ở hầu hết các cửa hàng Đông - Nam dược. Cũng có thể chỉ dùng 1/10 liều lượng các vị thuốc trong đơn, sắc nước uống trong ngày, nhưng cần lưu ý: Phụ tử chế phải sắc trước 1 giờ (để phân giải bớt độc tố), sau đó cho các vị thuốc còn lại vào sắc uống.

Dù sao, bác vẫn nên đến một phòng khám Đông y đáng tin cậy, để được các thầy thuốc thăm khám và hướng dẫn cụ thể. Những điều viết ở trên, chỉ nên coi là những ý kiến tham khảo.

Lương y HƯ ĐAN