Tam thất tán bột trộn mật ong là thuốc bổ?

Hỏi:

Tôi nghe giới thiệu "Tam thất tán bột trộn mật ong" là thuốc bổ có nhiều tác dụng. Trước khi sử dụng, tôi rất mong được "Thuốc vườn nhà" giới thiệu cho rõ hơn về tác dụng của loại thuốc này.

Dương Thị Na, Đông Anh - Hà Nội

Đáp:

Tam thất còn có tên là "sâm tam thất" và "kim bất hoán". Gọi là "sâm tam thất" vì tam thất cùng một họ thực vật với vị thuốc nhân sâm, còn "kim bất hoán" có nghĩa là "vàng không đổi được". Do có tên là "sâm tam thất", nên nhiều người tưởng lầm rằng tam thất là thuốc bổ.

Thực ra trong các sách thuốc của Đông y, tam thất không được xếp cùng nhân sâm trong loại thuốc bổ, mà được xếp vào loại thuốc "Hóa ứ chỉ huyết", dùng chữa các trường hợp xuất huyết do máu bị ứ đọng bên trong mạch máu, khiến huyết dịch tràn ra ngoài mạch.

Theo Đông y: Tam thất có vị ngọt, hơi đắng, tính ấm; vào 2 kinh Can và Vị. Có tác dụng hành ứ, cầm máu, tiêu thũng, ... Dùng chữa thổ huyết, chảy máu cam, lỵ ra máu, đẻ xong máu hôi không sạch, ung thũng, bị đòn, ngã tổn thương, ...

Kết quả nghiên cứu dược lý cho thấy, tam thất có  tác dụng:

    - Cầm máu, rút ngắn thời gian đông máu;

    - Xúc tiến quá trình tạo máu;

    - Hạ huyết áp;

    - Điều hòa nhịp tim;

    - Chống xơ mỡ động mạch;

    - Tăng lưu lượng máu trong não, chống thiếu máu não;

    - Tăng cường chức năng miễn dịch;

    - Bảo vệ gan;

    - Phòng chống ung thư;

    - Chống lão suy;

    - Điều hòa đường huyết, nhờ tác dụng điều chỉnh hai chiều đối với đường huyết;

    - Ngoài ra còn xúc tiến hấp thụ chất mỡ, thúc đẩy sự hợp thành protein và acid amin trong cơ thể, ...

Trên lâm sàng, hiện nay tam thất thường được sử dụng để chữa bệnh thiếu máu; các chứng xuất huyết, như ho ra máu, xuất huyết đáy mắt, xuất huyết não, các bệnh huyết mạch như bệnh mạch vành tim, tăng lipid máu, cao huyết áp, thiên đầu thống (đau nửa đầu), ...

Trở lại loại thuốc "tam thất tán bột trộn mật ong":

    - Loại thuốc này có những tác dụng của vị tam thất, cộng thêm tác dụng bổ dưỡng của mật ong.

    - Theo Đông y: Mật ong có vị ngọt, tính bình; vào các kinh Phế, Tỳ và Đại tràng. Có tác dụng tăng cường tiêu hóa, nhuận táo, giảm đau, giải độc và điều hòa các vị thuốc. Thường dùng chữa cơ thể suy nhược, thở yếu, ho khan do phế táo, bí đại tiện, đau dạ dày, da viêm loét, ...

    - Một số người dùng thuốc này để bồi bổ cơ thể, thấy sức khỏe tăng tiến rõ ràng. Đó là do tác dụng tác dụng cải thiện chức năng tim mạch, xúc tiến tạo máu, tăng cường miễn dịch, ... của tam thất.

    - Tuy nhiên, "tam thất tán bột trộn mật ong" là loại thuốc "hoạt huyết hóa ứ", nên không nên sử dụng quá lâu. Nói chung, cần sử dụng dưới sự theo dõi của thầy thuốc chuyên khoa.

Lương y HƯ ĐAN