Dùng rau diếp chữa trĩ xuất huyết

Hỏi:

Có lần tôi đọc báo thấy nói, rau diếp có tác dụng làm mát, dùng chữa bệnh trĩ nội, xuất huyết rất tốt, chỉ tiếc bài báo không hướng dẫn cách dùng cụ thể. Vì vậy, tôi rất mong "Thuốc vườn nhà" thông tin thêm về những tác dụng chữa bệnh của rau diếp và hướng dẫn cho biết cách sử dụng rau diếp để chữa trĩ nội.

Trần Bình Giang, Hải Dương

Đáp:

Rau diếp

Ngoài công dụng làm rau ăn sống, trộn dầu giấm, hoặc làm cuốn diếp, ... rau diếp còn có thể sử dụng làm thuốc chữa bệnh.

Rau diếp là cây thảo, có thân thẳng hình trụ. Lá mềm nhẵn, màu xanh thẫm, mọc ngay từ gốc thân, càng lên cao càng nhỏ dần; lá ở gốc có cuống, còn lá ở thân không có cuống. Cụm hoa gồm nhiều đầu hoa cụp lại, thành chùy kép, mỗi đầu có 10-24 hoa dạng lưỡi nhỏ màu vàng. Quả bế hình trái xoan dẹt, màu nâu, có mào lông trắng.

Ngoài cây vừa mô tả ở trên, còn có một thứ rau diếp khác, có lá màu lục sáng và cuộn tròn như cải bắp, gọi là "xà lách". Hai cây đều có tên khoa học là Lactuca sativa L., đều thuộc họ Cúc, và tác dụng cũng như cây trên.

Theo Đông y: Rau diếp (xà lách) có vị đắng ngọt, tính lạnh, vào các kinh Đại tràng và Vị. Có tác dụng lợi ngũ tạng, thông kinh mạch, thanh nhiệt, hạ hỏa, giải nhiệt và khai vị (dùng vào đầu bữa ăn có tác dụng kích thích tuyến tiêu hóa). Thường dùng chữa nhiệt độc sưng đau, tiển tiện bất lợi, niệu huyết (tiểu ra máu), nhũ chấp bất thông (sữa không xuống), ...

Lưu ý: Sách "Bản thảo diễn nghĩa" viết "Ăn quá nhiều mắt có thể bị mờ"; còn sách "Điền Nam bảo thảo" viết "Người đang bị đau mắt không được dùng". Ta cũng nên tham khảo và rút kinh nghiệm.

"Thuốc vườn nhà" xin được giới thiệu cách sử rau diếp chữa trĩ nội, đại tiện xuất huyết, để bạn tham khảo:

    - Cách thứ 1: Rau diếp rửa sạch, ngâm kỹ trong nước pha muối, làm món rau sống ăn hàng ngày, không hạn chế liều lượng.

    - Cách thứ 2: Dùng nước ép rau diếp, nước ép ngó sen - mỗi thứ 50ml; thêm chút mật ong, uống ngày 2 lần; liên tục trong nhiều ngày cho đến khi khỏi.

    - Cách thứ 3: Trường hợp hậu môn lở loét, có thể nhổ 2-3 cây rau diếp, rửa sạch, sắc nước ngâm và rửa chỗ bị bệnh. Có tác dụng sát trùng và giảm đau khá tốt.

Ngoài chữa trĩ, còn có thể sử dụng rau diếp (xà lách) để chữa trị một số chứng bệnh khác, theo một số phương pháp như sau:

    (1) Chữa mụn nhọt sưng đau: Dùng rau diếp tươi, rửa sạch, giã nát; đắp vào chỗ bị nhọt, ngày thay 2-3 lần. Có thể sử dụng cả với mụn trứng cá.

    (2) Chữa bí tiểu tiện, tiểu tiện ra máu: Lấy mầm và ngọn rau diếp, giã nhuyễn, nặn thành bánh; đắp lên rốn, sau một lúc là tiểu tiện được.

    (3) Sản phụ không có sữa:

        - Rau diếp tươi 3 cây, giã nát, chế thêm rượu trắng, chắt  lấy nước uống; hoặc dùng rau diếp 100g, sắc với nước, thêm chút rượu vào uống.

        - Hạt rau diếp 30 hạt, nghiền mịn, hòa rượu uống.

Lương y HƯ ĐAN