Bèo cái chữa xạm da, mụn trứng cá

Hỏi:

Tôi có đọc một bài báo trong đó nói rằng phụ nữ Nhật thường dùng cây "phù bình" để làm đẹp và chữa xạm da. Đề nghị "Mỹ phẩm từ thiên nhiên" cho biết, cây phù bình có mọc ở nước ta hay không? Nếu có, thì xin nói rõ về tác dụng làm đẹp và cách sử dụng, vì trong bài báo tôi đã đọc không nói cụ thể.

Lê Thị Minh Tâm, TP. Nha Trang

Đáp:

Bèo cái

"Phù bình" thực ra là "bèo cái" - thứ cây mọc hoang và trồng ở những nơi có hồ ao ở nước ta, thứ cây bà con nông dân thường dùng làm thức ăn nuôi lợn. Bèo cái còn có tên là "bèo ván", "bèo tai tượng", "bèo tía", "đại phù bình", "thủy phù liên", "đại phiêu", ...

Bèo cái có 2 loài thường gặp: loại tía (tử bối phù bình) và loại xanh (thanh bình); cả hai loài đều có thể sử dụng làm thuốc và làm đẹp, nhưng người ta thường cho rằng bèo cái tía có tác dụng tốt hơn.

Theo Đông y: Phù bình có vị cay, tính hàn; vào kinh Phế và Bàng quang. Có tác dụng làm ra mồ hôi (phát hãn), trừ phong, hành thủy, thanh nhiệt giải độc, kích thích tóc mọc, ... Thường dùng làm thuốc giải cảm nóng, chữa ban chẩn, mề đay, đơn độc, da lở ngứa, tóc rụng, ...

Vị thuốc phù bình là bèo cái đã loại bỏ tạp chất (có thể bỏ rễ), phơi hoặc sấy khô.

Vài chục năm gần đây, ở một số nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, bèo cái còn thường được sử dụng để làm đẹp và chữa trị một số bệnh ngoài da gây ảnh hưởng xấu đến thẩm mỹ.

Xin giới thiệu một số cách sử dụng bèo cái để làm đẹp:

    (1) Chữa xạm da:

        - Phương pháp Nhật Bản: Phụ nữ Nhật Bản thường vớt bèo cái, phơi khô, rồi nghiền thành bột thật mịn, trộn với nước giấm 5% (pha 5ml giấm ăn với 95ml nước đun sôi để nguội) để được một thứ "kem" (bột nhão), đắp lên da mặt làm mặt nạ. Mỗi ngày đắp 1 lần, mỗi lần 30 phút, sau đó rửa sạch bằng nước ấm.

        - Phương pháp Trung Quốc: Phụ nữ Trung Quốc thường đem bèo cái nghiền thành bột mịn, trộn với mật ong thành một thứ cao nhuyễn, cất vào lọ sạch, nút kín dùng dần. Hàng tối trước khi đi ngủ, xoa cao lên da mặt và da cổ rồi mát-xa nhẹ; sáng dậy dùng nước ấm rửa sạch.

    (2) Chữa mụn trứng cá: Có thể sử dụng bèo cái theo 2 cách

        - Dùng bèo cái tía 15g, thương nhĩ thảo (cành lá cây ké đầu ngựa, cắt ngắn) 15g, cho vào nồi hoặc ấm đất (hoặc ấm gốm), sắc (đun) lấy nước rửa mặt. Mỗi ngày rửa 2 lần, buổi sáng và buổi tối, liên tục 10 ngày (1 liệu trình), nghỉ 3-4 ngày rồi lại tiếp tục một liệu trình khác, liên tục cho đến khi khỏi bệnh.

        - Giã nát bèo cái tươi (hoặc đem sấy khô rồi nghiền thành bột mịn) đắp lên những chỗ da có mụn trứng cá, mỗi ngày đắp một lần vào buổi tối trước khi đi ngủ, sáng dậy rửa sạch; liên tục 10 ngày (1 liệu trình).

    (3) Lang ben: Bèo cái tía phơi khô, mỗi lần dùng 120g đun nước tắm, đồng thời dùng bèo cái xát vào chỗ da bị lang.

    (4) Tóc rụng từng mảng tròn: Bèo cái tía phơi khô, nghiền thành bột mịn, luyện với mật làm viên bằng hạt nhãn, ngày uống 1 viên với 20ml rượu đậu đen (đậu đen 50g, sao đến khi bốc khói, ngâm với 1500ml rượu trắng, sau 1 ngày đêm là có thể sử dụng).

    (5) Eczema (chàm): Bèo cái vớt về rửa sạch bằng nước sạch 3-4 lần, thêm ít muối giã nát, đắp cả nước lẫn cái lên chỗ bị eczema. Thường chỉ đắp một hai lần chỗ mẩn đã đỡ chảy nước, sau 7-10 có thể khỏi hẳn. Đồng thời với việc đắp bèo cái, thể dùng kim ngân 12g, ké đầu ngựa (sao cháy gai) 8g, bồ công anh 8g, cam thảo 4g, sắc nước uống thay trà trong ngày.

    (6) Mùa nóng khắp người mẩn ngứa, sưng phù: Bèo bỏ rễ, bạc hà, kinh giới - mỗi thứ một nắm (khoảng 30g), sắc nước uống và xông rửa.

Lương y HƯ ĐAN