Nhân sâm có tác dụng như Viagra?

Hỏi:

Năm nay tôi mới gần 60 tuổi nhưng đã có những trục trặc về mặt sinh lý, khi sinh hoạt vợ chồng thường hay bị "lực bất tòng tâm". Tôi dùng viagra thấy có hiệu quả, nhưng sợ dùng lâu sẽ có tác dụng phụ bất lợi đối với sức khỏe, nên rất muốn chuyển sang sử dụng thuốc Đông y. Gần đây, có người bạn mách, nhân sâm cũng có tác dụng giống như viagra. Vậy mong "Thuốc vườn nhà" thông tin cho biết, có thể dùng nhân sâm thay cho viagra hay không?

Độc giả đề nghị giấu tên

Đáp:

Viagra là thuốc có tác dụng kích hoạt, làm cho máu dồn đầy các thể hang (corps cavermeux) của dương vật, khiến áp lực máu tăng lên và tạo nên sự cương cứng. Tuy nhiên, Viagra chỉ có thể tạo nên sự cương cứng trong một thời gian nhất định, sau khi uống thuốc khoảng 20 phút, chứ không có khả năng tái tạo tuổi thanh xuân và nuôi dưỡng libido - cái gốc của sự ham muốn tình dục. Ngoài ra, đúng như bác nhận định, sử dụng viagra thường xuyên và lâu dài, có thể dẫn tới tác dụng phụ ngoài sự mong muốn.

Nhân sâm có những tác dụng tương tự Viagra?

Từ ngàn năm xưa, nhân sâm đã được tôn vinh là "thần dược", là "vua của của các loài cây cỏ". Tên khoa học của nhân sâm là Panax ginseng; trong đó "ginseng" là phiên âm của hai chữ "nhân sâm" từ tiếng Hán, còn "Panax" là một từ có gốc Hi Lạp có nghĩa là "chữa khỏi mọi thứ bệnh". Suy luận theo lô-gich, đã chữa khỏi được "mọi thứ bệnh", tất nhiên cũng có thể chữa khỏi được cả những trục trặc về mặt sinh lý. Có điều, "mọi thứ bệnh" trên thực tế cần hiểu là cách nói khái quát, chỉ nên hiểu là "nhiều bệnh", chứ không phải là "tất cả các bệnh".

Theo Y học cổ truyền: Nhân sâm có tác dụng đại bổ "nguyên khí" - thứ khí quan trọng nhất trong nhân thể - động lực của sinh mệnh - gắn liền với mọi hoạt động sống - bao gồm cả hoạt động sinh sản và duy trì giống nòi.

Trên thực tế, nhân sâm hiện diện trong rất nhiều những đơn thuốc hồi xuân và tăng cường khả năng sinh lý, nhưng đối với tác dụng cụ thể "giống như Viagra" của riêng một vị thuốc nhân sâm khi sử dụng riêng biệt, tức là dùng "độc vị" theo cách nói của Đông y, thì hiện tại khoa học mới chỉ thu được một số thông tin trên động vật thí nghiệm.

Theo sách Trung Dược Dược Lý Độc Lý dữ Lâm Sàng do Thiên Tân Khoa Kỹ Phiên Dịch XBX ấn hành năm 1992: Nhân sâm có tác dụng kích thích nhất định đối với chức năng sinh dục; kết quả nghiên cứu dược lý cho thấy các loại Panaxsosodes trong nhân sâm có tác dụng tăng trọng lượng tuyến tiền liệt và tinh nang của chuột đực; tăng trọng lượng tử cung và buồng trứng, đồng thời kéo dài thời gian động dục của chuột cái. Dùng thuốc tiêm chế từ nhân sâm tiêm cho cá diếc cũng thấy có tác dụng xúc tiến động dục, tương tự như tác dụng của nội tiết tố sinh dục nam. Từ đó một số nhà nghiên cứu cho rằng, nhân sâm có tác dụng hưng phấn đối với chức năng sinh dục và tác dụng này có thể liên quan đến cơ chế gây hưng phấn trên tuyến yên của loại hoạt chất có tên là saponin Rd trong nhân sâm.

Tuy nhiên theo Trung Dược Đại Từ Điển do Thượng Hải Khoa học Kỹ Thuật XBX ấn hành (một cuốn sách có uy tín hơn, tới năm 1995 đã được tái bản 8 lần và được nhận giải thưởng bậc nhất về loại sách từ điển của Trung Quốc): Hiện tại nói chung người ta chưa thừa nhận tác dụng kích thích sinh dục của nhân sâm; các tài liệu về vấn đề này hiện tại có nhiều mâu thuẫn, cần tiếp tục nghiên cứu, mới có thể đưa ra những kết luận thật đáng tin cậy.

Theo chúng tôi nghĩ, nhân sâm là vị thuốc có tác dụng bồi bổ toàn thân và tăng lực nhanh chóng, nếu sử dụng hợp lý, tất nhiên cũng có thể tăng cường chức năng tình dục. Tuy nhiên, nếu sử dụng quá liều và dài ngày có thể xuất hiện những biểu hiện như mất ngủ, đau đầu, chóng mặt, thần kinh hưng phấn liên tục, ảo giác khoái cảm, huyết áp tăng cao, phù thũng, ỉa chảy lúc sáng sớm, da mẩn đỏ, mũi chảy máu, ... đó là một dạng trúng độc mà giới y học gọi là "Hội chứng lạm dụng nhân sâm".

Ngoài nhân sâm, trong Đông y còn có nhiều loại thuốc khác, có tác dụng khắc phục những trục trặc chức năng tình dục, nhưng muốn sử dụng chúng, tốt nhấn bác nên tham vấn ý kiến của thầy thuốc chuyên khoa.

Lương y HUYÊN THẢO