Ngũ vị, ngũ sắc với làn da

Hỏi:

Tôi nghe nói thường xuyên ăn củ cải có thể giúp cho da trở nên trắng mịn. Đề nghị "Mỹ phẩm từ thiên nhiên" giải thích cho biết làm như vậy có cơ sở khoa học hay không?

Trần Thị Minh Nguyệt, Hà Nội

Đáp:

Thức ăn sử dụng thường ngày có ảnh hưởng nhất định tới màu sắc và vẻ đẹp của làn da, đó là điều không thể phủ nhận. Khoa học hiện đại giải thích ảnh hưởng đó dựa trên thành phần của các loại thức ăn. Còn Đông y lý giải cơ chế tác động của thức ăn tới làn da căn cứ vào lý thuyết Âm dương Ngũ hành và Tạng phủ Kinh lạc.

Theo Đông y: Ngũ vị (5 vị) và ngũ sắc (5 màu) tương thông với ngũ tạng (tức "can", "tâm", "tỳ", "phế", "thận", 5 nhóm cơ quan và chức năng) trong nhân thể. Do đó có thể dựa vào ngũ vị và ngũ sắc của thức ăn để điều chỉnh màu sắc của làn da.

Cụ thể:

    - Màu xanh tương ứng với tạng can, vị chua đi vào tạng can. Do đó những người da mặt xanh nhợt không nên ăn nhiều những thức ăn có màu xanh hoặc có vị chua.

    - Màu đỏ tương ứng với tạng tâm, vị đắng đi vào tạng tâm. Vì vậy muốn làm cho da mặt hồng hào hàng ngày nên bổ sung thêm những thức ăn có màu đỏ hoặc có vị đắng. Ví dụ như cà chua, quít, táo tây đỏ, trái đào, hồng táo (táo tầu tươi), kỷ tử, ...

    - Màu vàng tương ứng với tạng tỳ, vị ngọt đi vào tạng tỳ. Do đó những người da nhợt nhạt, kém tươi nhuận (thiếu khí của tạng tỳ) hàng ngày nên bổ sung thêm những thức ăn có màu vàng hoặc có vị ngọt. Ví dụ như cà rốt, lòng đỏ trứng, ...

    - Màu trắng tương ứng với tạng phế, vị cay đi vào tạng phế. Do đó muốn có làn da trắng nên thường xuyên ăn những thức ăn có màu trắng hoặc có vị cay. Ví dụ như mộc nhĩ trắng (ngân nhĩ), bách hợp, sữa bò, sữa đậu tương, ...

    - Màu đen tương ứng với tạng thận, vị mặn đi vào tạng thận. Do đó những người da mặt bị đen xạm không nên ăn nhiều những thức ăn có màu đen hoặc có vị mặn.

Củ cải có vị cay ngọt, tính bình, vào các tạng phế và tỳ; có tác dụng điều tiết chức năng tiêu hóa và giúp cho làn da trắng mịn. Trong dân gian từ xưa đã lưu truyền kinh nghiệm: thường xuyên ăn cháo củ cải da sẽ trắng mịn.

Theo kinh nghiệm dân gian:

    - Để làm đẹp da nên thường xuyên sử dụng mật ong, hạnh nhân, cháo gạo cẩm, a giao (cao chế từ da lừa), bì lợn phơi khô (bóng), ...

    - Để phòng nếp nhăn nên ăn thịt có dính cả da, bì lợn, kỷ tử, ...

    - Để làm mờ các vết nám dùng trái đào, sơn tra, ...

    - Để trừ mụn trứng cá và phòng đinh nhọt mọc trên mặt dùng hoa kim ngân (pha trà uống), hạt ý dĩ (nấu cháo), ...

    - Để phòng rụng tóc ở đỉnh đầu dùng đan sâm, sơn tra, hà thủ ô, kỷ tử, ...

Lương y HƯ ĐAN