Chữa da xạm đen do kinh nguyệt rối loạn

Hỏi:

Cháu năm nay 26 tuổi, hàng tháng chuẩn bị có kinh thì da cháu bị xạm đen, nổi nhiều mụn trứng cá. Cháu nghe nói dùng ngải cứu và củ nghệ, xay lấy nước phơi sương uống sẽ đỡ. Cháu xin nhờ "Mỹ phẩm từ thiên nhiên" nói rõ hơn về công dụng của bài thuốc này và những ai có thể sử dụng được?

Thanh Hiền, Vũng Tàu

Đáp:

Da xạm đen và nổi nhiều trứng cá trong kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ, theo Tây y là do tác động của sự biến động hoóc-môn sinh dục trong cơ thể.

Kinh nghiệm thực tế của Đông y cho thấy, những hiện tượng dị thường gắn liền với chu kỳ kinh nguyệt như da xạm đen, nổi mẩn tịt, trứng cá mọc quá nhiều, đổ máu cam, ... chỉ gặp ở nữ giới mắc chứng "kinh nguyệt bất điều" - nghĩa là kinh nguyệt rối loạn. Để khắc phục những hiện tượng dị thường đó chỉ cần chữa khỏi chứng "kinh nguyệt bất điều".

Thế nào là kinh nguyệt điều hòa?

Người phụ nữ khỏe mạnh (trừ trường hợp có thai hoặc đang cho con bú) khoảng 28 ngày hành kinh 1 lần. Thời gian hành kinh kéo dài 3-4 ngày hoặc 5-6 ngày; lượng kinh huyết không nhiều không ít (khoảng 50-100ml); kinh lúc đầu đỏ nhạt sau đậm hơn, cuối cùng lại đỏ nhạt; chất kinh không quá loãng cũng không quá đặc, không vón cục, không có mùi hôi hám dị thường.

Như vậy, muốn biết kinh nguyệt điều hòa hay không có thể căn cứ vào chu kỳ kinh, thời gian hành kinh, lượng huyết, màu sắc và chất huyết để phán đoán.

Nếu như kinh đến truớc kỳ, sau kỳ, hay trước sau không nhất định, hoặc có tháng không có kinh mà không phải có thai; lượng huyết cũng thất thường khi ít khi nhiều, chất kinh khi loãng khi vón cục, kèm theo đau bụng, mệt mỏi, da xạm đen, ... đó là kinh nguyệt bị rối loạn (bất điều).

Bài thuốc dùng một củ nghệ to và một nắm lá ngải cứu, giã nhuyễn vắt lấy nước đem phơi sương uống là một kinh nghiệm tốt, có thể áp dụng đối với trường hợp kinh nguyệt bất điều thuộc loại hình "huyết ứ", biểu hiện bởi các chứng trạng như kinh tới sau kỳ, lượng kinh ít, bầm đen, có hòn cục, bụng đau nắn vào không chịu được; máu cục ra được thì đỡ đau, sắc mặt xanh xám, nước tiểu vàng và ít, chất lưỡi đỏ thẫm. Cũng có thể dùng nghệ và ngải cứu sắc nước uống, vẫn có tác dụng tốt.

Nếu như không có triệu chứng kinh nguyệt bất điều do "huyết ứ" cần tham khảo thêm một số loại hình sau:

1. Huyết nhiệt:

    - Thường có những biểu hiện như kinh tới trước kỳ, huyết ra nhiều, màu đỏ thẫm hoặc tím đen, hoặc thành hòn cục, mùi hôi. Thường kèm theo các chứng trạng khác như mặt đỏ, miệng hôi, đại tiện táo, nước tiểu đỏ, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng.

    - Phép chữa: Lương huyết thanh nhiệt.

    - Bài thuốc: Củ gấu 20g, cỏ nhọ nồi 40g, vỏ quả chanh (sao đen) 16g, ích mẫu 16g, rau má tươi 40g; cho tất cả vào ấm, đổ 800ml nước, sắc còn 300ml, chia làm 2 lần uống trong ngày.

2. Huyết hàn:

    - Thường có biểu hiện như kinh tới sau kỳ, lượng huyết ít, màu nhạt, đau bụng liên miên - chườm ấm thì dễ chịu, sắc mặt trắng nhợt, rêu lưỡi trắng.

    - Phép chữa: Ôn kinh.

    - Bài thuốc: Củ gấu 40g, cỏ ích mẫu 30g, ngải cứu 30g, gừng (đốt cháy đen) 16g; cho tất cả vào ấm, đổ 600ml nước, sắc còn 300ml, chia làm 2 lần uống trong ngày.

3. Huyết hư:

    - Thường có những biểu hiện như kinh tới sau kỳ, lượng kinh ít, màu nhợt, loãng, người gầy yếu, sắc mặt vàng úa; môi, lưỡi, móng tay nhợt nhạt, da khô, mắt hoa chóng mặt, hồi hộp ít ngủ, lưỡi không có rêu, mạch đập nhỏ yếu.

    - Phép chữa: Bổ huyết điều kinh.

    - Bài thuốc: Hà thủ ô đỏ 20g, đậu đen 40g, lá sung 20g, củ gấu 20g, ích mẫu 10g, ngải cứu 16g, củ gai 20g; tất cả cho vào ấm sắc với 1 lít nước, đun cạn còn khoảng 450ml, chia thành 3 phần  uống trong ngày.

Lương y HƯ ĐAN